Η ελληνική κυβέρνηση εξετάζει τη μεταφορά πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης στην Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα, για να μην χαθούν κρίσιμα κεφάλαια.
Πηγή εικόνας: «Plan B για να μη χαθούν φθηνά δάνεια», kathimerini.gr (06.10.2025)
Καθώς πλησιάζει το καταληκτικό όριο της 31ης Αυγούστου 2026, η απορρόφηση των δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης κινδυνεύει να μείνει ημιτελής. Μέχρι σήμερα έχουν εγκριθεί περίπου 550 από τις 1.148 αιτήσεις που έχουν υποβληθεί για επενδυτικά σχέδια, γεγονός που αποκαλύπτει σημαντική υστέρηση στην αξιοποίηση των διαθέσιμων πόρων. Με δεδομένο ότι η συνολική διαθέσιμη χρηματοδότηση από το Ταμείο ανέρχεται σε 12 δισ. ευρώ, η πιθανότητα να μείνουν ανεκμετάλλευτα κονδύλια είναι υψηλή.
Ως εναλλακτική λύση, το οικονομικό επιτελείο εξετάζει τη μεταφορά των αδιάθετων πόρων στην Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα (ΕΑΤ), προκειμένου να αξιοποιηθούν πιο αποτελεσματικά – ιδίως από τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες αντιμετωπίζουν μεγαλύτερες δυσκολίες πρόσβασης στα δάνεια του Ταμείου.
Γιατί καθυστερούν οι επενδυτικές συμβάσεις;
Η χαμηλή απορρόφηση των πόρων οφείλεται σε δύο βασικούς λόγους:
- Έλλειψη ώριμων έργων: Πολλά από τα επιχειρηματικά σχέδια που υποβάλλονται δεν συνοδεύονται από πλήρεις μελέτες ή εγκρίσεις (αρχαιολογία, πολεοδομία, περιφέρειες), γεγονός που οδηγεί σε καθυστερήσεις.
- Αυστηρά κριτήρια επιλεξιμότητας: Τα έργα πρέπει να πληρούν συγκεκριμένα ποσοστά δαπανών για πράσινη (38,5%) και ψηφιακή (20%) μετάβαση. Αυτές οι προϋποθέσεις συχνά αποτρέπουν μικρότερες επιχειρήσεις από το να προχωρήσουν σε οριστική υποβολή φακέλου.
Οι απαιτήσεις για χρηματοδότηση από το ΤΑΑ
Τα επιλέξιμα επενδυτικά σχέδια πρέπει να εντάσσονται σε τουλάχιστον έναν από τους πέντε πυλώνες του Ταμείου Ανάκαμψης:
- Πράσινη μετάβαση
- Ψηφιακός μετασχηματισμός
- Καινοτομία, έρευνα και ανάπτυξη
- Συνεργασίες, εξαγορές, συγχωνεύσεις
- Εξωστρέφεια
Η αξιολόγηση γίνεται σε δύο επίπεδα:
- Από ανεξάρτητους αξιολογητές, για τη συμβατότητα με τους ευρωπαϊκούς στόχους.
- Από τις τράπεζες, για την οικονομική βιωσιμότητα και κερδοφορία των έργων.
Ποια είναι η πρόκληση για τις ελληνικές επιχειρήσεις;
Η βασική δυσκολία για την ελληνική επιχειρηματικότητα έγκειται στη φθίνουσα δυναμική ωριμότητας επενδυτικών σχεδίων. Οι μεγάλες και μεσαίες επιχειρήσεις έχουν ήδη εξαντλήσει τα περιθώρια αξιοποίησης των διαθέσιμων εργαλείων, ενώ οι μικρότερες, αν και πολυπληθείς, αδυνατούν να ανταποκριθούν στις αυστηρές προϋποθέσεις και τις απαιτήσεις συμμόρφωσης.
Σε αυτό το περιβάλλον, η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα μπορεί να διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο: να αποτελέσει μοχλό ενεργοποίησης των αδιάθετων πόρων μέσω πιο ευέλικτων σχημάτων χρηματοδότησης, ειδικά σχεδιασμένων για τις ανάγκες και δυνατότητες των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων.
Ως εταιρεία που έχει συμμετάσχει ενεργά στη διαδικασία αξιολόγησης επενδυτικών σχεδίων στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) τα τελευταία δύο έτη, η CPA Kudos Greece θεωρεί ότι η ανάγκη για εναλλακτικά χρηματοδοτικά εργαλεία είναι σήμερα πιο επιτακτική από ποτέ. Η εμπειρία μας καταδεικνύει ότι, ειδικά για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, απαιτούνται πιο ευέλικτοι μηχανισμοί που θα διατηρούν όμως ως βασικές αρχές τη διαφάνεια, την αξιοκρατία και την επενδυτική ωριμότητα. Οποιαδήποτε νέα λύση προκριθεί, οφείλει να διασφαλίζει την αποτελεσματική διοχέτευση των πόρων στην πραγματική οικονομία με τρόπο μετρήσιμο και κοινωνικά δίκαιο.
